Περί ηλιθιότητας.

Ο δρόμος της αυτο-εγκατάλειψης.

- 2006 -     του Νικήτα Καυκιού

Έχοντας τώρα πια, αλίμονο! σε βάθος μελετήσει
Φιλοσοφία και Ιατρική
και Νομική, και αχ! Θεολογία επίσης.
Με φλογερή επιθυμία την αλήθεια να κερδίσω!
Και εδώ, τελικά, βρίσκομαι, φτωχός ανόητος.
Faust

- Δεν γνωρίζω! Η σχέση μου με τον Θεό και την Εκκλησία δεν θεμελιώνεται στη γνώση. Δεν έχω καταλήξει μετά από προβληματισμό σε κάποια συμπεράσματα που στηρίζουν μέσα μου την πίστη. Είμαι ένας ταλαίπωρος άνθρωπος που χωρίς να ξέρω το πώς και το γιατί, έλκομαι από τη ζωή της Εκκλησίας. Με το μυαλό μου ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω τις θεμελιώδεις αλήθειες της χριστιανικής πίστης. Η ύπαρξη του Θεού, οι τρεις Του υποστάσεις, η ενανθρώπιση του Υιού και Λόγου, η γέννησή Του από μητέρα παρθένο ή η ανάστασή Του ήταν πάντα για μένα αξεδιάλυτα μυστήρια.

- Το μυαλό μου αμφισβητεί τα πάντα. Κάθε θεολογική πρόταση με προκαλεί να την αμφισβητήσω. Κάθε κατάφαση με οδηγεί στην άρνηση, κάθε άρνηση στην αναζήτηση μιας νέας κατάφασης. Για μένα, καμιά θεολογική πρόταση δεν αποδεικνύεται ούτε και μπορεί να θεμελιωθεί περισσότερο από μια άλλη αντίθετη πρόταση που την αμφισβητεί.
- Όταν ήμουν παιδί πίστευα ότι αυτό που πίστευα ήταν τόσο πιο αληθινό όσο περισσότερο μπορούσα να το στηρίξω με λογικά ή εύλογα επιχειρήματα. Τώρα πια δεν με ενδιαφέρει να θεμελιώσω στέρεα μια πεποίθησή μου ούτε και πιστεύω πως αν την θεμελιώσω θα αποκτήσει περισσότερο κύρος και θα γίνει πιο αληθινή.
Θα μπορούσα να πω ότι με το μυαλό μου δεν πιστεύω σε τίποτα. Τίποτε δεν αποδέχομαι ως αληθινό με το νου μου όσο και αν αυτό υποστηρίζεται από ένα πλήθος αντικειμενικών ενδείξεων ή λογικών επιχειρημάτων.

- Η αμφισβήτηση της γνωστικής δυνατότητας προσέγγισης της αλήθειας με οδήγησε να αναγάγω σε κριτήριο του αληθινού τα αισθήματα και τα βιώματά μου. Έλεγα πως δεν με ενδιαφέρει αυτό που σκέπτομαι αλλά αυτό που αισθάνομαι. Επειδή κοντά στον Θεό αναπαύεται η ψυχή μου και επειδή είναι γλυκιά η Χάρη του Αγίου Πνεύματος μένω κοντά στον Χριστό και την Εκκλησία. Μένω στην Εκκλησία γιατί εκεί αισθάνομαι και βιώνω ποικίλα θετικά συναισθήματα όπως γαλήνη, ισορροπία, κουράγιο, ειρήνη, χαρά, φως και αγάπη.
Με το πέρασμα του χρόνου όμως συνειδητοποιώ ότι τα αισθήματά μου μεταβάλλονται και ότι η ανάπαυση και η χαρά δεν έχουν σταθερότητα. Η Χάρη άλλοτε έρχεται και άλλοτε φεύγει χωρίς να εξαρτάται άμεσα από τις δικές μου προσπάθειες. Ο Θεός δεν με κρατά στη χαρά Του αλλά ούτε και με προστατεύει σύμφωνα με τις προσδοκίες μου. Επειδή περίμενα να με στηρίζει ... με απογοήτευε η εγκατάλειψη. Επειδή προσδοκούσα να μου δίνει χαρά ... με πλήγωνε η θλίψη. Επειδή ήθελα να μου τα φέρνει δεξιά ... απογοητευόμουν με τις δυσκολίες.

- Η προσωπική μου πορεία στην Εκκλησία με διαβεβαίωσε ότι ο Θεός δεν επεμβαίνει στη ζωή μου όταν και όπως εγώ θέλω. Δεν με προστατεύει από την οδύνη, δεν μου λύνει τις θεολογικές απορίες, δεν στηρίζει άμεσα και φανερά τις προσπάθειες μου. Εν ολίγοις είναι ένας Θεός που δεν μπορώ να του έχω εμπιστοσύνη. Ή τουλάχιστον δεν μπορώ να εμπιστευτώ ότι θα με υποστηρίξει. Οι προσωπικές μου εμπειρίες μου δείχνουν ότι δεν θα με προστατέψει αλλά θα με αφήσει να πονέσω, να συντριβώ, να αδικηθώ, να διαλυθώ. Η συναίσθηση της αδιαφορίας και της απομάκρυνσης του Θεού με αναστάτωνε έντονα.
Πάντα κραύγαζαν μέσα μου απορίες:

• Μα γιατί Κύριε δεν με βοηθάς να παραμείνω στο θέλημά Σου;
• Γιατί δεν με βοηθάς να πιστέψω περισσότερο;
• Γιατί δεν με βοηθάς να αγαπήσω περισσότερο, να υπομείνω, να προσευχηθώ;

Απορούσα τι είδους Θεός είναι αυτός που δεν με βοηθάει στη πνευματική μου πορεία αλλά με εγκαταλείπει αβοήθητο στα πάθη και τις αδυναμίες μου. Στο κάτω-κάτω δεν ζητούσα να κερδίσω το λαχείο ή να απολαύσω τις ηδονές του κόσμου. Του ζητούσα μόνο να με κρατάει κοντά Του, να με χαριτώνει και να με αγιάζει
Μα τι γίνεται αγαπημένε Ιησού; Τσιγκουνεύεσαι τη Χάρη; Απωθείς το παιδί Σου; Εσύ ο παντοδύναμος Θεός της αγάπης αφήνεις αβοήθητο εμένα τον ταλαίπωρο ενώ θέλω να Σε πλησιάσω και να ενωθώ μαζί Σου;

- Πέρασαν και άλλα χρόνια κουράστηκα από την εγκατάλειψη και την αδιαφορία Του, Τον εγκατέλειψα και εγώ όπως Του άξιζε! Έφτασα μέχρι το χείλος του θανάτου για να καταλάβω με τη βοήθεια κάποιου γέροντα κάτι ακόμα: Ότι πλησίαζα τον Θεό με φιλήδονη σκοπιμότητα. Ήθελα να ενωθώ μαζί Του για να απολαύσω το αντάλλαγμα της μακαριότητας. Ήθελα τον Θεό για πάρω τα δώρα Του που είναι η Χάρη, η ανάπαυση, η πνευματική χαρά, η απελευθέρωση από τα δεσμά και τα βάσανα του κόσμου. Πλησίαζα τον Καλύτερο για να γίνω ο καλύτερος. Πήγαινα κοντά στον Πρώτο για να γίνω πρώτος. Συνειδητοποίησα ότι όλες οι πνευματικές μου προσπάθειες ήταν ένα ωφελιμιστικό παιχνίδι που έμοιαζε με "κυνήγι του θησαυρού".
Νόμιζα ότι επειδή τάχα ήμουν "φοβερός τύπος" και είχα γνωρίσει βαθύτερες αλήθειες δεν κυνηγούσα χρήματα ή γυναίκες όπως οι κοινοί θνητοί αλλά τη Χάρη. Ήθελα να καταναλώσω το ανώτατο των αγαθών για να γλιτώσω από την μίζερη καθημερινότητα και να φτάσω σε ένα ανώτερο υπαρξιακό επίπεδο. Ενωμένος με το Θεό ήθελα να ζήσω απαλλαγμένος από τις οδύνες και τα βάσανα των κοινών θνητών και να απολαύσω τη θεία μακαριότητα. Δεν με ενδιέφερε ποιο θα ήταν το κόστος προκειμένου να πετύχω αυτό τον στόχο. Ένιωθα έτοιμος να δώσω τα πάντα ακόμη και την ίδια μου τη ζωή αρκεί να συμμετάσχω στη χαρά της αιωνιότητας. Το κυνήγι του Χριστού ήταν για μένα η εξυπνότερη τακτική αυτοπραγμάτωσης. Η πνευματική ζωή ήταν μια μέθοδος που θα μπορούσε να με κάνει Θεό κατά Χάρη. Μια προοπτική που ανέβαζε το υπαρξιακό μου προφίλ και φούσκωνε στο έπακρο τον εγωισμό μου.

- Όπως ήταν αναμενόμενο κάποια στιγμή έσκασε και αυτό το παραμύθι. Έχασα την πνευματική μου μαγκιά και με ρούφηξε το μηδέν. Επέστρεψα στην αμαρτία.
Δεν ξέρω αν δέκα χρόνια απομάκρυνσης από τον θεό και την Εκκλησία είναι αρκετά για να "ξεπληρώσει" κανείς τη γκάφα της χαριτοθηρίας. Δέκα χρόνια στο γύψο της αμαρτίας είναι πολλά;

- Τώρα άφησα το δρόμο του άκαμπτου ασκητή και ακολουθώ το δρόμο του ευέλικτου βλάκα. Απογοητευμένος από τις έξυπνες, πνευματικές μου τακτικές παραδίνομαι άνευ όρων στο Χριστό. Καταθέτω τον εαυτό μου στην Εκκλησία. Και δεν μου είναι απαραίτητο να διευκρινίσω τους λόγους αυτής της εγκατάλειψης. Ούτε με ενδιαφέρει να δώσω απαντήσεις σε θεολογικά ερωτήματα ή να εξηγήσω κάτι με λογικά επιχειρήματα .

Εγκαταλείπω τον ταλαίπωρο εαυτό μου στην Εκκλησία χωρίς να γνωρίζω το λόγο. Δεν δικαιολογώ, δεν εξηγώ, δεν ερμηνεύω, δεν δικαιώνω, την επιλογή μου ή μάλλον ... την άφεσή μου.
Πέφτω εξαντλημένος στα πόδια του Χριστού γεμάτος αδυναμία, ανασφάλεια, φόβο και ανάγκη.
Πέφτω εξαντλημένος στα πόδια του Χριστού χωρίς να νομίζω ότι έτσι θα βρω την αλήθεια.
Πέφτω εξαντλημένος στα πόδια του Χριστού χωρίς να πιστεύω ότι αυτό με συμφέρει καλύτερα.
Πέφτω εξαντλημένος στα πόδια του Χριστού χωρίς να καταλαβαίνω ότι έτσι θα γίνω καλύτερος ή θα ανέβω ψηλότερα ή θα αναπαυθώ, η θα σωθώ, ή θα βοηθηθώ.
Πέφτω εξαντλημένος στα πόδια του Χριστού, επειδή αυτή είναι η μόνη μου υπαρξιακή δυνατότητα.
Δεν μπορώ να εξηγήσω, να αναλύσω ή να καταλάβω αυτό το απεγνωσμένο τόλμημα. Ίσως είναι επειδή είδα από κοντά τον θάνατο, ίσως επειδή πληγώθηκα από όλα, ίσως επειδή δεν έβγαλα άκρη, ίσως επειδή βαρέθηκε ο Χριστός να ακούει τις προσευχές των γεροντάδων και με τράβηξε κοντά Του.
Μου φαίνεται πως χάζεψα αλλά δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Οι έξυπνες τεχνικές με εξάντλησαν. Οι πνευματικές μεθοδεύσεις με εξουθένωσαν.
Δεν είμαι εγώ που διάλεξα να είμαι χαζός .... μάλλον η μωρία με επέλεξε. Αισθάνομαι ότι το μόνο που μου απομένει να κάνω είναι να ακολουθήσω αυτή την ιδιότυπη, ηλίθια διαδρομή.

- Καλά μου το λέγανε, όταν ήμουν μικρός, μετά από μια αταξία.
- Ηλίθιε!
- Φαίνεται προέβλεπαν το μέλλον. Ή μάλλον ... μου έδειχναν το δρόμο.