Four Gospels Iviron Monastery,  Mt Athos, 13th c.
Ψυχολογία και Θρησκεία
Ορθόδοξα κείμενα
Θεολογία και Ψυχοθεραπεία Ψυχολογία Θέματα Νέο
 

 

George Segal, Man in Bar, 1969

Σύντομοι Προβληματισμοί

www.psyche.gr/provlimatismoi.htm

 

Παραμύθι και Παραμυθία

Ο γλάρος:
Βράχια ποτισμένα στην αλμύρα των κυμάτων. Αδιάκοπες φωνές ολόγυρα. Η μεγάλη χαρά το πέταγμα. Η ζωή μου τα βράχια, οι ρωγμές, ο παφλασμός των κυμάτων. Η ζωή μου ο άνεμος, το κυνήγι, η διάσταση των αιθέρων. Η αντίσταση τ' ανέμου στα φτερά. Το ακίνητο ταξίδεμα. Οι αφροί των κυμάτων. Η ζωή μου το πέλαγος. Η ζωή μου άνεμος.
Το φίδι:
Κύλισμα στη γη, τα έντομα,  η αντίσταση της πέτρας.  Αναζήτηση τροφής στον ορίζοντα των χόρτων. Η υγρασία και η ξηρότητα στην αγκαλιά των χωμάτων. Συριγμός, το ανυποψίαστο θήραμα, η ορμή της αρπαγής, η δύναμη των ελιγμών.

Η Αλήθεια είναι αυτό που είναι. Βρισκόμαστε μέσα στην Αλήθεια. Η Αλήθεια μας περιέχει. Είμαστε κομμάτια της. Η συνειδητότητά μας περιέχεται από την Αλήθεια. Είναι ο οφθαλμός που κατοπτρίζει την Αλήθεια.
Αυτό που Είναι, είναι υπεράγνωστο ως προς την ουσία του. Αυτό που Είναι, είναι ανεξερεύνητο ως προς την απεραντοσύνη και την πολυμορφία των διαστάσεών του.
Ο άνθρωπος δεν επιδιώκει την γνώση του Είναι, έτσι όπως αυτό είναι. Αναζητά την ανάπαυση μέσα από την παραμυθία.
Η Αλήθεια για τον άνθρωπο είναι το δυναμικό σύνολο των θεωρητικών-γνωσιακών και των εμπειρικών, βιωματικών σχημάτων τα οποία του επιτρέπουν τη μέγιστη δυνατότητα ισορροπίας και αυτοπραγμάτωσης.
Ο άνθρωπος προσπαθεί να τραφεί με εύπεπτα μυθολογήματα.


Η Σιωπή του Θεού

Ο Θεός σιωπά.
Η σιωπή του είναι αμείλικτη, αδυσώπητη και απειλητική για όσα παιδιά του δεν διαθέτουν τις προϋποθέσεις για να συντονιστούν στην πνευματική του συχνότητα.
Ο φτωχός και ταλαίπωρος άνθρωπος συντρίβεται κάτω από το στεναγμό του σύμπαντος κόσμου.
Ο Θεός σιωπά.
Οι ατέλειωτες στιγμές, ο χρόνος της απουσίας του βεβαιώνουν την κόλαση.
Ευχόμαστε οι Άγιοι του Θεού να μην λησμονήσουν ποτέ τον ορίζοντα της Θείας ξηρασίας. Ώστε να σκύβουν με απροϋπόθετη αγάπη, στην οδύνη των τραυματισμένων αδελφών τους.
Να μη λησμονήσουν ποτέ τη συχνότητα της εκκοσμικευμένης αντίληψης του κόσμου, ώστε να μπορούν να είναι πάντοτε, αληθινά, κοντά μας, μέσα στην αγάπη.


Διαμαρτυρόμενοι χαρισματικοί

Ο άνθρωπος προσμετρά την αξία του συγκρίνοντας τον εαυτό του με τους άλλους. Συχνά διαπιστώνει ότι φίλοι, συνάδελφοι και άλλα άτομα του περιβάλλοντός του, προοδεύουν κοινωνικά, επαγγελματικά ή οικονομικά.
Βιώνει κανείς σ' αυτή την περίπτωση ένα έντονο συναίσθημα αδικίας το οποίο υπερβαίνει τα όρια κάθε συγκεκριμένης κατάστασης και επεκτείνεται σε όλες τις πτυχές της ζωής.
Η υποψία και συναίσθηση της προσωπικής αποτυχίας και της κοινωνικής απόρριψης αποκτά τραγικές διαστάσεις όταν βιώνεται αναφορικά με τους κύριους άξονες της ζωής που είναι η οικογένεια, η επικοινωνία, η εργασία και η πνευματική πορεία. Ο άνθρωπος βγαίνει παραπονούμενος, γκρινιάζει και χάνει τη δυνατότητα της δημιουργίας, της ισορροπίας και της αγάπης. Μπαίνει έτσι σε ένα φαύλο κύκλο όπου από τη μια πλευρά νιώθει άσχημα που δεν αναγνωρίζονται και δεν αξιοποιούνται τα χαρίσματά του και από την άλλη η ίδια η αρνητικότητα της προσωπικής του εμπειρίας, τον παραλύει και δεν του επιτρέπει να αγωνισθεί με νηφαλιότητα για να τα καταφέρει. Είναι δυσαρεστημένος, διαμαρτυρόμενος και κατά συνέπεια μη δημιουργικός, μη παραγωγικός, έκπτωτος, χαμένος.
Η αποτυχία ενισχύει την αποτυχία, η πτώση φέρνει την πτώση, η παρακμή παρασύρει στην παρακμή.
Ο κόσμος ερμηνεύεται μέσα από το φίλτρο της αποτυχίας και της οδύνης, ως εχθρικός. Ο άνθρωπος νιώθει ότι ολόκληρο το σύμπαν συνωμοτεί για να τον εξοντώσει. Όλα τα δρώμενα χρωματίζονται αρνητικά. Τίποτε δεν προσφέρει ελπίδα.
Μόνο ευαίσθητοι και ευάλωτοι άνθρωποι μπορούν να παγιδευτούν σε ένα τέτοιο βιωματικό φαύλο κύκλο. Ίσως ανασφαλείς ή ακόμη και με νευρωσικές, παθολογικές προδιαθέσεις. Πάντοτε όμως κάτω από τις επιδράσεις της αρνητικής ροής των περιστάσεων. Θύματα ενός μοιραίου πεπρωμένου που συρρίκνωσε την δυνατότητα της ελευθερίας τους.

Γνώση και όντως υπάρχων. 23/11/02

Ο άνθρωπος δεν διαθέτει γνωσιολογική δυνατότητα έγκυρης πρόσβασης στη διάσταση της οντολογίας. Το οντολογικό πεδίο (αυτό που αφορά στο όντως υπάρχων) παραμένει γνωσιολογικά απροσπέλαστο.
Η ενδιάθετη ζωτική δύναμη (elan vital) με την χειραγωγία του λόγου μορφοποιείται σε νόημα.


Η πίστη στην παρουσία και την απουσία του. 10/8/03

Προσκολλώμαι στον Κύριο γιατί αυτός είναι η μόνη μου ελπίδα. Δεν γνωρίζω την Αλήθεια ούτε μου προσφέρεται η πολυτέλεια να την αναζητήσω. Προσπαθώντας να απομακρυνθώ από το Θεό και την Εκκλησία βυθίζομαι στο μηδέν και τη ματαιότητα.
Κοντά στην Εκκλησία δεν απαλλάσσομαι από την οδύνη. Δεν βιώνω τη συνεχή παρουσία της Χάριτος. Κοντά στην Εκκλησία δεν αισθάνομαι σωσμένος. Έχω όμως προσανατολισμό. Συνεχίζω να υποφέρω αλλά η εμπειρία μου έχει διδάξει ότι αυτή η οδύνη δεν θα είναι μόνιμη. Μετά από τη νύχτα της απουσίας του Κυρίου θα ξημερώσει και πάλι μια νέα μέρα Χάριτος. Όπως και μετά από κάποιο λάθος που θα κάνω, πάλι θα μου δοθεί η δυνατότητα να κάνω και κάτι σωστό.
Έχω μάθει ότι θα πέφτω στην αμαρτία και την απογοήτευση περιμένοντας τη Χάρη να με σηκώσει και πάλι. Τηρώ τον προσανατολισμό μου. Παραμένω στην Εκκλησία.
Δεν αποζητώ την αγιότητα, δεν επιδιώκω την ομοίωση με το Θεό, δεν περιμένω να επέμβει δυναμικά στη ζωή μου και να την μεταμορφώσει. Δεν προσδοκώ το θαύμα. Απλά μένω στην Εκκλησία. Δεν γνωρίζω άλλο υπαρξιακό τόπο που θα μπορούσε να σηκώσει την αγωνία μου.
Δεν βιάζω τον εαυτό μου στην άσκηση. Δεν αναγκάζω τον εαυτό μου να τηρήσει με το ζόρι τις εντολές του Θεού. Η αμαρτία με κούρασε και έχει χάσει τη γοητεία της. Η παρουσία αλλά και η απουσία του Χριστού είναι περισσότερο ελκυστικές από την αμαρτία.
Απλά μένω στην Εκκλησία.


Σχόλιο σε επεισόδια με "αναρχικούς" στα Χανιά 24/11/03

Ο φανατισμός, η απόλυτη βεβαιότητα στις ατομικές πεποιθήσεις, η άρνηση του ειρηνικού διαλόγου και η υστερική φόρτιση των πεποιθήσεων δεν γνωρίζουν σύνορα. Ο ίδιος φανατισμός διαψεύδει τις καλές προθέσεις και εξαπατά τις ερμηνείες και τις πρακτικές στην πολιτική, τη θρησκεία, το ποδόσφαιρο, την επιστήμη, την τέχνη και τις ανθρώπινες σχέσεις. Ο ίδιος φανατισμός αλλοιώνει την πληρότητα της αλήθειας και συνθλίβει την ιερότητα του ανθρωπίνου προσώπου. Δεν πρόκειται για προνόμιο των παιδιών με τα μαλλιά και με τα μαύρα ρούχα αλλά για τον φυσικό καρπό κάθε μυωπικής συνείδησης που δεν έχει συνείδηση της μυωπίας της. (Απόσπ. από κείμενο Δημ. εφημ. Χανιώτικα Νέα 25/11/03)

Η φωτιά 12/03/03

Υπάρχει ένα βάθος μυστικό που μέσα του ριζώνουν οι αιτίες των πραγμάτων. Από το βάθος αυτό τινάζονται τα νήματα που κινούν τα γεγονότα. Είναι λάβα ηφαιστείου, κοχλαστή φωτιά που μέσα της κρύβονται οι αρχές, οι εξουσίες και δυνάμεις που λειτουργούν τα σύμπαντα και τη ζωή. Όχι στην ψυχή αλλά στη φωτιά κρύβεται ο λόγος των όντων.

Αν βγαίνει από μέσα σου η ανάγκη μιας τέτοιας τόλμης, δοκίμασε να βυθιστείς στον κρατήρα. Η φωτιά το ερώτημα θα σβήσει. Η α-πορία θα πλουτισθεί, το ερώτημα θα σπάσει σ' ένα θάνατο ζωηφόρο. Η φωτιά θα' ναι ντυμένη τη σιωπή, πύρινη σιωπή να στεφανώσει την αγωνία και να σε μεταποιήσει σε αλήθεια-φως.

 

Φιλοσοφία 7/01/05

 Στα ακρότατα όρια, κοντά στο θάνατο εκεί που μηδενίζονται οι βεβαιότητες της αυτοεξασφάλισης η απόγνωση ανοίγει τον ορίζοντα της έσχατης φιλοσοφίας.

Αυτό που είναι, είναι έτσι όπως είναι.15/01/05

- Δεν ελπίζω ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Με παρηγορεί που συμμετέχω στον πόνο των ανθρώπων σηκώνοντας με απλότητα το μερίδιο της δικής μου οδύνης. Δεν αναζητώ την αιτία του κακού στα γεγονότα της καθημερινότητας. Δεν με ενδιαφέρει να φορτώσω τα βάρη μου στις συνθήκες και τους άλλους. Θα μπορούσα να υποστηρίξω ότι ο μόνος ένοχος είναι ο Θεός που τόλμησε να δημιουργήσει αυτήν την εκδοχή της πραγματικότητας. Αυτό όμως θα αμφισβητούσε ριζικά την αγαθότητα του Θεού, την πατρότητά Του ή ακόμη και την ίδια την ύπαρξή Του. Για να μην Τον ενοχοποιήσω λοιπόν (πράγμα άτοπο) απομακρύνομαι υπαρξιακά από το χριστιανικό οντολογικό πεδίο και στρέφομαι σε μια α-γνωστικιστική βιωματική προοπτική όπου η ροή των γεγονότων δεν προστατεύεται από την Αγάπη του Θεού-Πατέρα αλλά είναι εγκαταλειμμένη στη δυναμική πλοκή των παραγόντων που την διαμορφώνουν.
Υποθέτω (χωρίς φυσικά να εμπιστεύομαι τις υποθέσεις μου) ότι αυτό που γίνεται, γίνεται έτσι όπως γίνεται, απλά και μόνο επειδή γίνεται έτσι όπως γίνεται.
Τα δρώμενα επιδέχονται πολλαπλές ερμηνευτικές προσεγγίσεις χωρίς να μπορεί ποτέ μια ερμηνευτική προσέγγιση να τα εξαντλήσει ως προς την ουσία τους. Οι ερμηνείες στολίζουν τα γεγονότα όπως τα ενδύματα στολίζουν το γυμνό σώμα. Υπάρχουν πλούσιες και πτωχές ερμηνείες όπως υπάρχουν πλούσια και φτωχά ενδύματα. Υπάρχουν ενδύματα που αναδεικνύουν τη σωματική ομορφιά και άλλα που την υποβιβάζουν. Υπάρχουν ερμηνείες που αναδεικνύουν τη σημασία των γεγονότων και άλλες που την υποβιβάζουν. Δεν χρειάζεται όμως να ταυτίζουμε τα ενδύματα με τον άνθρωπο που τα φοράει, ούτε τα γεγονότα με τις ερμηνείες.
Αυτό που Είναι, είναι αυτό που Είναι έτσι όπως είναι. Αυτό που γίνεται, είναι αυτό που γίνεται έτσι όπως γίνεται. Συναντώ αναπόφευκτα τη συνειδητότητά μου. Μου είναι αδύνατο να δραπετεύσω από τη συναίσθηση του εαυτού μου ως οριοθετημένης οντότητας με ανάγκες, συναισθήματα, προσδοκίες και υποχρεώσεις. Έχω την (ψευδ)αίσθηση ότι με κουβαλώ ως σταθερό σημείο αναφοράς μέσα σε ένα αδιάλειπτο γίγνεσθαι. Δεν γνωρίζω όμως ποιος πραγματικά είμαι ούτε και ποιος είναι ο απώτερος προορισμός μου. Αποδέχομαι όσο μπορώ πιο ήσυχα αυτό που γίνεται έτσι όπως γίνεται και αφήνω το χρόνο να με χαράζει. Δεν περιμένω τίποτε. Είμαι αδιαλείπτως παρών απλά και μόνο επειδή δεν μπορώ να κάνω αλλιώς.

Απολογισμός.19/01/05

- Στην αρχή ήταν το όνειρο, οι αξίες και οι υψηλοί στόχοι. Πίστευα ότι η ζωή μου θα ήταν τουλάχιστον αξιοπρεπής. Αν και με γέμιζαν αισθήματα μειονεκτικότητας ένιωθα να αναδύονται μέσα μου δυνάμεις, προβληματισμοί και στόχοι που θα μπορούσαν να εγγυηθούν ένα σημαντικό μέλλον.
Ο χρόνος έφερε την παρακμή, τόση παρακμή που στο τέλος δεν ήταν πλέον δυνατή ούτε η επίτευξη της μετριότητας. Ακόμη και τα μικρά και τα απαγορευμένα, τα ανήθικα και τα ποταπά ξεπερνούσαν τις δυνατότητες μου. Αναγκάστηκα να αφήσω τον εαυτό μου να κάνει ελεύθερη πτώση.
Χωρίς να επιδιώκω τίποτε το μεγάλο και το υψηλό είδα να καταντά ανυπόφορη για μένα ακόμη και η επιβίωση.
Πόσο απογοητευτικό! ... Να μη μπορείς να ξεπουλήσεις, αν και το θέλεις, όσα κάποτε πίστεψες και αγάπησες.
Να μη μπορείς να προδώσεις τις αξίες σου. Όχι επειδή σέβεσαι τον εαυτό σου αλλά επειδή δεν στο επιτρέπουν ούτε οι εσωτερικές σου δυνάμεις ούτε οι εξωτερικές συνθήκες. Να θέλεις και να μη μπορείς να ξεπουλήσεις τον εαυτό σου.
Σαν την πόρνη που ενώ πάλεψε στα νιάτα της με κάθε τρόπο να μην πέσει στην αμαρτία, στα γεράματά ψάχνει απεγνωσμένα και δεν βρίσκει άντρα που να τη δέχεται. Έτσι παύει να εκδίδεται όχι χάρη στην ηθική της αλλά εξ' αιτίας της ανημπόριας της.
Ιδού εγώ ο ταλαίπωρος ομολογώ αναγκαστικά την πραγματικότητα της αποτυχίας μου και γνωρίζω πως δεν μπορώ να κάνω τίποτε πια για να βοηθήσω τον εαυτό μου.


Χάρη και άσκηση   07/11/05

 - Η ασκητική ζωή έχει δεν άσκηση. Ο βιασμός δεν έχει βία, η άρση του σταυρού δεν έχει κόπο, η υπακοή δεν έχει υποταγή, η νηστεία δεν έχει πείνα, η αγρυπνία δεν έχει νύστα, η σεξουαλική εγκράτεια δεν έχει φλόγα επιθυμίας. Η πνευματική ζωή στη βαθύτερή της διάσταση δεν είναι ηθικό αγώνισμα αλλά Αγιοπνευματικό χάρισμα.
Το πνεύμα όπου θέλει πνέει και όταν έλθει ενεργεί τα πάντα. Μπορούμε να πετύχουμε όλα όσα είναι απαραίτητα για τη σωτηρία μας με το Χριστό και για το Χριστό. Όταν έλθει το πλήρωμα του χρόνου όλα γίνονται και όταν δεν έλθει το πλήρωμα του χρόνου τίποτα δεν γίνεται.
Ο Χριστός είναι το κίνητρο, η δύναμη και ο στόχος. Όλα μπορούμε να τα καταφέρουμε με την αναφορά μας σε Αυτόν. Η προσωπική μας σχέση με τον Χριστό θεμελιώνει τη ζωή μέσα μας και στερεώνει το σύμπαν γύρω μας. Με το Χριστό - Θεό όλα είναι δυνατά. Ο Χριστός είναι ο μάστορας που φτιάχνει τα πάντα, το όχημα που παντού μπορεί να μας μεταφέρει, ο Δάσκαλος που όλα μπορεί να τα διδάξει, ο λυτρωτής που μπορεί να μας σώσει. Ο Χριστός ο Ών, το Α και το Ω, ο πρώτος και ο έσχατος.
Όταν ο Χριστός μας καλέσει και μας δώσει τη δύναμη να ανταποκριθούμε στο κάλεσμά του παραδίδουμε σε Αυτόν τη ζωή μας και ζούμε τα πάντα μέσα από Αυτόν και μαζί με Αυτόν. Η δύναμη της Θείας πρόσκλησης γονιμοποιεί την προαίρεσή μας, μπολιάζει την ύπαρξή μας στην Εκκλησία και γινόμαστε μέλη του Σώματός Του. Η Χριστοποίηση είναι καθολική αναγέννηση εν Πνεύματι Αγίω. Ο άνθρωπος μετέχοντας στο σώμα του Χριστού, Θεοποιείται κατά Χάριν. Ο άνθρωπος- Θεός μπορεί να μετακινήσει βουνά καθώς γίνεται μέτοχος της θείας δύναμης αλλά προτιμά το βυθό της ταπείνωσης. Το μεγαλείο των θείων δωρεών τον συνεπαίρνει τόσο ώστε να ξεχνά τον εαυτό του. Μέσα στον πλούτο του άπειρου, θείου ελέους βιώνει την μιαρή ασημαντότητα της ατομικότητάς του. Η ατομοκεντρική συνειδητότητα είναι βέβηλη ετερότητα μέσα στην συμπαντική αγάπη του πανταχού παρόντος και τα πάντα πληρούντος Θεού.


Μαρτυρία Υπομονής 
 07/11/05

 - Αποδοχή της πραγματικότητας με τη σιωπή. Δεν υπάρχει δικαίωμα ούτε δικαίωση. Υπομονή και μοναξιά. Ανεξέταστη αποδοχή όλων όσων είναι … και γίνονται. Αγκάλιασμα της οδύνης του κόσμου. Βοήθησέ με Κύριε να λέω ναι σε ότι με συντρίβει. Να σπάσει μέσα μου κάθε προσδοκία και ανάγκη ώστε να Σε συναντήσω γυμνός από τον εαυτό μου και να γίνω ένα με Σένα μέσα στην Αγάπη.
Δεν γνωρίζω αν υπάρχεις αλλά αισθάνομαι ότι δεν μπορώ να ζήσω χωρίς Εσένα. Η προσδοκία της ύπαρξής Σου ξεπερνά κάθε λογική και φαντασία αλλά Σε διψά το Είναι μου. Ρισκάρω να σχετιστώ μαζί Σου γιατί χωρίς Εσένα όλα είναι θάνατος και ανοησία. Είσαι η ζωή, το νόημα και η δύναμή μου.
Σε ευχαριστώ που μου παραχωρείς την πολύτιμη δυνατότητα να Σου απευθύνω το λόγο. Σε ευχαριστώ που επιτρέπεις να νοηματοδοτώ εσχατολογικά την καθημερινή μου οδύνη προσφέροντάς την σε Εσένα ως θυσία αινέσεως. Σε ευχαριστώ που η αγάπη Σου επιτρέπει να σε δοξολογώ μέσα από αδέξια πειράματα υπομονής.
Σε παρακαλώ Κύριε! Μην επιτρέψεις να ζήσω ξανά τη νύχτα της απουσίας Σου. Μακριά Σου όλες οι χαρές είναι σκοτάδι γελοιότητας. Κοντά Σου όλες οι οδύνες είναι πηγές φωτός. Δεν γνωρίζω πως … αλλά σε παρακαλώ κράτησέ με στο φως της Παρουσίας Σου και κάνε με ότι θες.

Επιθυμία, θυσία και αιωνιότητα.   07/11/05

 - Η Εκκλησία είναι φιλάνθρωπη. Ο χριστιανός είναι ο άνθρωπος της χαράς αλλά όχι της αμαρτίας. Η αμαρτία είναι πράξη που με κλειδώνει στον εαυτό μου. Επιδιώκοντας την ευχαρίστηση μακριά από το θέλημα του Θεού ενισχύω το εγώ μου. Αμαρτία είναι αυτό που διακόπτει την κοινωνία αγάπης με το περιβάλλον και την Αλήθεια. Αμαρτία είναι αυτό που κτίζει το χώρο της απομόνωσής μου. Ο Θεός μάς θέλει μιμητές του. Μας χαρίζει την αναγέννηση εν Αγίω Πνεύματι. Ανακαινίζει όλες τις πτυχές της ύπαρξής μας και του σύμπαντος κόσμου. Μίμηση του Χριστού σημαίνει κατάθεση της αγαθής προαίρεσης και αποδοχή της αδυναμίας μας να επιτελέσουμε τα έργα της Αγάπης (του Θεού). Η απεγνωσμένη κραυγή παρακλήσεως προς τον Χριστό είναι η πραγμάτωση της πιο γνήσιας, ανθρώπινης δυνατότητας. Η απεγνωσμένη κραυγή παρακλήσεως είναι το κύριο έργο του Χριστιανού.
Συνήθως αμυνόμαστε ενάντια σε πραγματικούς και φανταστικούς κινδύνους που απειλούν τον ατομική μας ακεραιότητα. Επιδιώκουμε την ενδυνάμωση του εαυτού και την εξασφάλισή του πάση θυσία. Από την γέννησή μας οι άνθρωποι του οικογενειακού περιβάλλοντος επαινούν ή μέμφονται αυτό που κάνουμε. Μαθαίνουμε συνεχώς να υποστηρίζουμε την αυτό-εικόνα μας απέναντι στις επικρίσεις των άλλων.
Υποστηρίζουμε και ενισχύουμε ασταμάτητα αυτό που μας καταδυναστεύει …το "εγώ" μας. Προσπαθούμε να πείσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους ότι είμαστε καλοί, ικανοί, σωστοί και τίμιοι. Το κάνουμε από ανάγκη. Νομίζουμε ότι αν διασώσουμε αυτό που νομίζουμε ότι θα έπρεπε να είμαστε, διασώζουμε τη βαθύτερη ουσία του Είναι μας.
Η ελευθερία όμως βρίσκεται προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Το να είμαστε εμείς το κέντρο, σκοτώνει. Πλησιάζουμε το Θεό, ομοιάζουμε και ενωνόμαστε μαζί του στο βαθμό που απεκδυόμαστε τον εαυτό μας, το "εγώ" μας, την ατομοκεντρικότητά μας. Ότι μας κλείνει στα στενά πλαίσια του εαυτού μας αλλοτριώνει. Κάθε ατομοκεντρική ανάγκη είναι αυτοκαταστροφική δέσμευση. Αυτό που χρειαζόμαστε για να τακτοποιήσουμε τον εαυτό μας είναι το εμπόδιο που μας χωρίζει από τον Θεό. Κάθε εγκόσμιο αντι-κείμενο της επιθυμίας εμποδίζει το δρόμο της χαριτωμένης ελευθερίας. Η ενδοκοσμική στροφή του θυμικού γεννά την οδύνη.
Η αληθινή ελευθερία κρύβεται στην αγάπη. Η πράξη που στοχεύει στη χαρά και την ανάπαυση του άλλου ελευθερώνει από τον εαυτό, δίνει χαρά και αναπαύει. Με την υπέρβαση του ατομοκεντρισμού ανοίγεται ο δρόμος της απελευθέρωσης από το κακό και την οδύνη. Ελευθερία ως κοινωνία αγάπης με τον Θεό και τον αδελφό. Όταν παύω να συναισθάνομαι την ύπαρξή μου ως αυτόνομο συνοθήλευμα αναγκών και επιθυμιών υπερβαίνω την "υπαρξιακή συχνότητα" της ατομικής μου πτωχείας και συμμετέχω στη συμπαντική χαρά της απανταχού παρουσίας του Θεού. Μετά την υπέρβαση - "θάνατο" του εαυτού, η καρδιά μου δεν χτυπά στο στήθος μου αλλά στο πνευματικό κέντρο του σύμπαντος κόσμου που είναι ο Θεός. Βρίσκομαι μέσα σε Αυτόν και Αυτός βρίσκεται μέσα σε εμένα. Κοινωνία που δεν πληρούται στις συντεταγμένες του χώρου και του χρόνου αλλά στην πνευματική, "ξένη" διάσταση του υπερ-χωρο-χρονικού, αδιάλειπτου παρόντος της θείας αιωνιότητας.
Η μετοχή στη θεία ζωή είναι χαρίζει την απόλυτη ελευθερία. Η ανάγκη και η επιθυμία γεννούν την οδύνη. Η απελευθέρωση του εαυτού, η θραύση των ορίων της ατομικότητας και το βύθισμα στην απεραντοσύνη της θείας αγάπης ανοίγουν την προοπτική εμβίωσης της έσχατης ελευθερίας.
Ο πνευματικός άνθρωπος ζει για τους άλλους χωρίς να έχει τον εαυτό του, χωρίς να κατέχεται από τον εαυτό του.
Ο πνευματικός άνθρωπος πάσχει απαθώς το βάρος της καθημερινότητας. Πονά για όλους και για όλα χωρίς να ενδιαφέρεται να αποκομίσει τίποτε για τον εαυτό του. Παρακολουθεί τη ροή των πραγμάτων από το ταπεινό ύψος του Σταυρού. Η ύπαρξή του είναι αναίμακτος θυσία, δοξολογία και ευχαριστία.

Το ανάπηρο κήρυγμα

Το κήρυγμα εκφορτίζει συνήθως το περίσσευμα της ψυχολογικής και ιδεολογικής φόρτισης του ομιλητή. Συνήθως ο ιεροκήρυκας μη μπορώντας να μεταφέρει τη λάμψη του Θείου φωτός ενώπιον των ανθρώπων, μεταφέρει λογικά μηνύματα. Δεν ομιλεί για να εκφράσει βιώματα που αφορούν στην προσωπική του σχέση με το Θεό αλλά για να πείσει με εύλογα επιχειρήματα τους πιστούς να κατορθώσουν ηθικά επιτεύγματα.
Ο άγιος την ώρα που βιώνει την μηδαμινότητά του ενώπιον του Θεού δεν έχει τίποτε να πει. Σιωπά στενάζοντας στα βάθη της καρδιάς του ... " στεναγμοίς αλαλήτοις". Ο λόγος του Θεού ανεβαίνοντας στον άμβωνα χάνει το μυστηριακό του βάθος.
Ο νόμος δια Μωυσέως εδώθη, η Αλήθεια δια Ιησού Χριστού εγένετο. Στο πυρακτωμένο πεδίο της προσωπικής σχέσης με τον Θεό δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να ειπωθεί. Στο χώρο του πόνου και της Χάριτος διαλύονται όλα τα πρέπει και οι προτροπές. Μέσα στη συντριβή δεν υπάρχει χώρος για συμβουλές και προτροπές. Αυτό που είναι να γίνει … γίνεται.

 
Ψυχολογία και Θρησκεία
Απόψεις - Κριτικές - Παρατηρήσεις
Στείλτε email